Search
Close this search box.
Projekt Aging » O tym mówimy » Skwalen: czym jest? Jakie właściwości?

Skwalen: czym jest? Jakie właściwości?

Skwalen: czym jest? Jakie właściwości?
Skwalen to naturalny triterpen, który odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu naszego organizmu – wspiera zdrowie skóry, działa jako silny antyoksydant i bierze udział w syntezie ważnych lipidów. W naszym artykule dowiesz się, jakie korzyści niesie jego obecność w naszym ciele i gdzie naturalnie występuje.

Skwalen – co to jest?

Skwalen to naturalny związek chemiczny należący do grupy triterpenów, który odgrywa ważną rolę zarówno w organizmach zwierzęcych, jak i roślinnych. Jego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa Squalus (koleń, gatunek rekina), ponieważ po raz pierwszy wyizolowano go z wątroby rekina, która zawiera szczególnie wysokie stężenie tego związku. Skwalen został odkryty i opisany na początku XX wieku, w 1906 roku, przez japońskiego chemika Mitsumaru Tsujimoto. Od tego momentu skwalen zyskał na znaczeniu, stając się obiektem badań nad jego właściwościami prozdrowotnymi, przeciwutleniającymi oraz rolą w syntezie cholesterolu i innych steroli.

Jaka jest rola skwalenu w organizmie?

Skwalen pełni istotną rolę w różnych narządach i tkankach. Głównymi miejscami jego występowania są wątroba, skóra oraz tkanka tłuszczowa. W wątrobie skwalen bierze udział w procesach biosyntezy cholesterolu oraz innych lipidów, pełniąc funkcję kluczowego prekursora. Produkcja skwalenu w wątrobie jest istotna zarówno dla metabolizmu lipidów, jak i dla funkcjonowania innych układów organizmu, w tym układu hormonalnego.

Skóra jest największym organem ludzkiego ciała i jednym z miejsc, w którym skwalen odgrywa szczególnie ważną rolę. Skwalen jest jednym z głównych składników sebum, tłuszczowej substancji wytwarzanej przez gruczoły łojowe. Jego obecność w sebum zapewnia skórze właściwe nawilżenie, zapobiega jej wysuszaniu i wspomaga regenerację warstwy lipidowej naskórka, chroniąc przed nadmiernym odparowywaniem wody. Co więcej, skwalen działa jako bariera ochronna przed działaniem czynników środowiskowych, takich jak zanieczyszczenia, promieniowanie UV oraz patogeny. Dzięki temu stanowi pierwszą linię obrony przeciwko uszkodzeniom oksydacyjnym i czynnikom drażniącym.

Poza skórą i wątrobą, skwalen występuje także w tkance tłuszczowej, gdzie pełni funkcję rezerwy energetycznej oraz wspiera metabolizm lipidów. Jego obecność w tkance tłuszczowej wpływa również na procesy homeostazy organizmu, regulując między innymi wrażliwość tkanek na insulinę oraz wspierając procesy zapalne, które są kluczowe dla ochrony organizmu przed patogenami.

Dodatkowo, skwalen można znaleźć w mniejszych ilościach w takich narządach jak serce i mózg. W sercu skwalen wpływa na ochronę przed stresem oksydacyjnym, jest to szczególnie ważne ze względu na wysoką aktywność metaboliczną tego organu. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym, skwalen pomaga w neutralizowaniu wolnych rodników powstających w wyniku intensywnej pracy serca – minimalizuje ryzyko uszkodzeń komórek i włókien mięśniowych.

W mózgu, natomiast, skwalen pełni dodatkowe funkcje ochronne w procesach biochemicznych. Jego obecność w błonach komórkowych neuronów wspomaga utrzymanie elastyczności i integralności tych błon, jest to fundamentalne dla prawidłowej transmisji sygnałów nerwowych. Co więcej, właściwości antyoksydacyjne skwalenu wspierają ochronę mózgu przed stresem oksydacyjnym, który może prowadzić do procesów neurodegeneracyjnych.

Pomimo, że skwalen jest obecny w stosunkowo niewielkich ilościach – a z wiekiem jego ilość spada – jego rola w organizmie jest nie do przecenienia. Jego obecność w kluczowych narządach oraz właściwości przeciwutleniające sprawiają, że jest on nie tylko istotnym prekursorem lipidów, ale także ważnym elementem ochrony i wsparcia dla zdrowia całego organizmu.

Skwalen – jakie są jego źródła?

Skwalen jest związkiem występującym naturalnie zarówno w organizmach zwierzęcych, jak i roślinnych. Jego obecność w różnych, naturalnych źródłach sprawia, że możemy go znaleźć w wielu produktach spożywczych oraz suplementach. Poniżej przedstawiamy najważniejsze źródła skwalenu:

Roślinne źródła skwalenu

Rośliny są jednym z głównych źródeł skwalenu, szczególnie te, które produkują oleje. Dzięki temu skwalen pochodzenia roślinnego jest łatwo dostępny i powszechnie stosowany w np. suplementach diety.

  • Oliwa z oliwek – jest jednym z najbogatszych źródeł skwalenu, zwłaszcza ta pochodząca z pierwszego tłoczenia na zimno. Skwalen stanowi aż do 0,7% zawartości oliwy.
  • Olej amarantusowy – amarantus, znany również jako szarłat, to roślina o wysokiej zawartości skwalenu. Olej z amarantusa jest ceniony za swoje właściwości nawilżające i regenerujące, dlatego często znajduje się w kosmetykach pielęgnacyjnych.
  • Olej ryżowy – olej pozyskiwany z otrębów ryżowych zawiera znaczną ilość skwalenu. Jest on popularnym składnikiem kosmetyków, zwłaszcza tych dedykowanych do pielęgnacji skóry dojrzałej.
  • Olej z kiełków pszenicy – Ten olej jest kolejnym bogatym źródłem skwalenu. Jego właściwości odżywcze i regeneracyjne sprawiają, że jest często wykorzystywany w kosmetykach do pielęgnacji skóry i włosów.

Zwierzęce źródła skwalenu

W przeszłości skwalen był głównie pozyskiwany ze źródeł zwierzęcych, co budziło kontrowersje ze względu na ochronę środowiska. Obecnie, skwalen pochodzenia zwierzęcego jest rzadziej stosowany, jednak nadal jest dostępny na rynku.

  • Olej z wątroby rekina – tradycyjnie skwalen był pozyskiwany z oleju z wątroby rekina, zwłaszcza z gatunków żyjących w zimnych wodach. Jest to jedno z najbogatszych źródeł skwalenu, jednak ze względu na rosnące obawy dotyczące ochrony rekinów, pozyskiwanie skwalenu z tego źródła jest coraz mniej popularne.

Skwalen w suplementach diety

Skwalen dostępny jest także w formie suplementów diety. Zazwyczaj jest on pozyskiwany z roślin, takich jak oliwa z oliwek, ale dostępne są również suplementy zawierające skwalen pochodzenia zwierzęcego. Suplementy te mogą być stosowane w celu wspierania zdrowia skóry, wzmacniania odporności oraz poprawy ogólnego samopoczucia.

Suplementacja skwalenem jest szczególnie polecana kobietom, które:

  • Odczuwają suchość skóry, szczególnie w okresie menopauzy.
  • Chcą wspierać zdrowie swojej skóry od wewnątrz, chroniąc ją przed oznakami starzenia.
  • Szukają naturalnych metod wzmocnienia układu odpornościowego.
  • Chcą wspomóc swoje ciało w walce ze stresem oksydacyjnym.
  • Poszukują wsparcia dla zdrowia serca i układu krążenia.

Skwalan i skwalen – czy to to samo?

Skwalen i skwalan to dwa związki chemiczne, które choć bardzo do siebie podobne, różnią się zarówno strukturą, jak i właściwościami. Te różnice mają znaczenie, zwłaszcza gdy mówimy o ich zastosowaniach w kosmetyce oraz suplementacji. Warto zrozumieć, czym różnią się te dwa składniki, aby świadomie wybierać produkty, które najlepiej odpowiadają na potrzeby Waszej skóry i organizmu.

Skwalen a skwalan – kluczowe różnice

Choć skwalen i skwalan mają podobne właściwości nawilżające i regenerujące, istnieje kilka istotnych różnic, które decydują o ich zastosowaniu w różnych produktach:

  • Stabilność – skwalen jest bardziej podatny na utlenianie, co może ograniczać jego trwałość i efektywność w kosmetykach. Skwalan, dzięki procesowi uwodornienia, jest znacznie bardziej stabilny i dłużej zachowuje swoje właściwości.
  • Konsystencja – skwalan ma lżejszą konsystencję niż skwalen, co sprawia, że jest bardziej przyjazny dla skóry tłustej i mieszanej. Skwalen może mieć nieco bardziej oleistą konsystencję, co z kolei jest zaletą dla skóry suchej.
  • Zastosowanie – ze względu na swoją stabilność, skwalan jest częściej stosowany w kosmetykach pielęgnacyjnych, takich jak kremy, serum, czy olejki. Skwalen, z kolei, mimo swoich korzystnych właściwości, jest częściej spotykany w produktach, gdzie stabilność nie jest aż tak krytyczna, lub jest stosowany w połączeniu z innymi stabilizatorami.

Źródła:

  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Squalus
  • https://dietetycy.org.pl/skwalen/
  • https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/leki/skwalen-naturalny-lek-z-watroby-rekina-aa-DW4X-v5MA-somv.html
  • https://www.allure.com/story/squalane-vs-squalene-skin-care-difference
  • https://renuerx.com/dermatological-meds/squalane-vs-squalene-which-one-is-best-for-acne-prone-skin-how-are-sharks-involved/
Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Popularne rankingi
Dołącz do nas