Sekret irlandzkiej długowieczności – kluczowe czynniki
Przepisy na długowieczność często obejmują zasady dotyczące zdrowego stylu życia, diety czy aktywności fizycznej. Jednak, jak pokazują badania irlandzkich stulatków, najważniejsze nie jest to, co jedzą, ale jak żyją i myślą. Dr Alison Fagan, wykładowczyni pielęgniarstwa na Technological University of the Shannon, która prowadziła badania, zauważa, że w rozmowach z seniorami przewijały się trzy najważniejsze tematy: relacje społeczne, odporność psychiczna oraz poczucie celu.
1. Silne więzi społeczne
Kluczową cechą, która łączyła wszystkich stulatków, była ich towarzyskość. Żadna z badanych osób nie czuła się samotna, co miało ogromny wpływ na ich samopoczucie i zdrowie psychiczne. Peggy, która skończyła 105 lat, wspominała:
Nigdy nie czułam się samotna. Zawsze byłam otoczona ludźmi, zarówno przyjaciółmi, jak i rodziną.
Podobne odczucia wyrażało wielu innych uczestników badania. Rodzina, przyjaciele i społeczność pełniły kluczową rolę w ich życiu. Utrzymywanie bliskich relacji z ludźmi, zarówno w młodości, jak i w podeszłym wieku, było podstawą ich codziennego funkcjonowania.
Silne więzi społeczne nie tylko chronią przed samotnością, ale również mają wpływ na zdrowie fizyczne. Osoby otoczone rodziną i przyjaciółmi częściej angażują się w aktywności, które wspierają ich zdrowie, jak spacery, wspólne obiady czy gry towarzyskie. Roger, który skończył 105 lat, podkreślał, że grał w brydża do późnych lat życia, a kontakt z przyjaciółmi był dla niego źródłem energii.
2. Poczucie celu
Kolejnym ważnym elementem długowieczności, który wyłonił się z rozmów ze stulatkami, było poczucie celu. Nawet po przejściu na emeryturę, każdy z badanych seniorów znajdował sobie zajęcia, które dawały mu satysfakcję i sens życia. Tom, stuletni mężczyzna, po zakończeniu kariery zawodowej zaczął zajmować się rzeźbieniem kijów pasterskich. Z kolei Roger, mimo zaawansowanego wieku, kontynuował swoją pasję do wędkowania aż do 103. roku życia, a w wieku 105 lat nadal grał w brydża.
Znalezienie celu w życiu, szczególnie po zakończeniu pracy zawodowej, ma istotne znaczenie dla utrzymania aktywności umysłowej i fizycznej. Niezależnie od tego, czy jest to hobby, wolontariat czy opieka nad wnukami, każdy z badanych seniorów podkreślał, że ważne jest, aby mieć coś, co motywuje do działania i daje poczucie spełnienia.
- Zobacz również: Ikigai – 10 zasad do długiego i szczęśliwego życia!
3. Odporność psychiczna
Trzecim filarem długowieczności wśród irlandzkich stulatków była odporność psychiczna. Większość z badanych seniorów dorastała w trudnych warunkach – często w biedzie, bez dostępu do wykształcenia, a niektórzy musieli emigrować w poszukiwaniu lepszego życia. Jednak wszyscy zgodnie twierdzili, że kluczowym czynnikiem, który pomógł im przetrwać, było pragmatyczne podejście do życia.
„Wielu ludzi przyjęło zasadę: takie karty mi rozdano i muszę nimi grać” – zauważyła dr Fagan, cytując jedną z uczestniczek badania. To motto towarzyszyło im przez całe życie. Irlandzcy stulatkowie byli realistami, którzy nie narzekali na trudności, lecz akceptowali je jako naturalną część życia. Peggy, 105-latka, wyznała:
Wstań i idź. Zrobiwszy, co należało zrobić, trzeba odejść.
Taka postawa pozwalała im zachować spokój w obliczu trudności i ostatecznych wyzwań, jakie niesie starość.
Znaczenie dzieciństwa i wychowania
Ciekawym wątkiem, który pojawił się w badaniu, była również rola dzieciństwa i środowiska, w jakim dorastali badani. Większość stulatków wychowywała się na irlandzkich wsiach w czasach, kiedy kraj borykał się z poważnymi problemami gospodarczymi i politycznymi. Praca na farmie, konieczność wspierania rodziny od najmłodszych lat oraz silna etyka pracy były fundamentami, które kształtowały ich późniejsze życie. Roger, 105-letni uczestnik badania, podkreślał:
Zależność nigdy nie była częścią mojego życia; sam dostajesz to, czego chcesz, więc nie jesteś zależny od nikogo.
Postawa samowystarczalności i dążenie do celu były ważne dla wielu irlandzkich stulatków, którzy wychowywali się w skromnych warunkach, ale nauczyli się, jak przetrwać i odnaleźć sens w trudnych sytuacjach.
Rola religii i duchowości
Istotną rolę w życiu irlandzkich stulatków odgrywały również religia i duchowość. Wielu z nich, wychowanych w tradycyjnie katolickiej Irlandii, przez całe życie uczestniczyło w praktykach religijnych, co dawało im poczucie wspólnoty i sensu. Lucy, 100-letnia uczestniczka badania, zauważyła: „Religia daje ci kompas moralny i wspiera poczucie moralności”. Dla wielu seniorów religia była nie tylko formą wsparcia duchowego, ale także moralnym przewodnikiem, który pomagał im podejmować decyzje życiowe.
Religia oferowała także pocieszenie w trudnych momentach, takich jak utrata bliskich. Wszyscy uczestnicy badania doświadczyli w swoim życiu żałoby, ale podkreślali, że przyjmowali ją z akceptacją. Ich podejście do życia i śmierci było pełne spokoju, a niektórzy wyznali, że nie boją się śmierci, ponieważ przeżyli życie, które ich w pełni satysfakcjonowało.
Irlandzcy stulatkowie nie skupiali się na diecie czy ćwiczeniach, ale na silnych więziach z rodziną i przyjaciółmi, poczuciu celu oraz odporności psychicznej, która pozwalała im przetrwać trudne chwile. To pragmatyczne podejście do życia oraz akceptacja zmian pozwoliły im dożyć sędziwego wieku w dobrym zdrowiu fizycznym i psychicznym. Badania te rzucają nowe światło na długowieczność, podkreślając, że nie tylko czynniki biologiczne, ale także społeczne i psychiczne mają kluczowe znaczenie dla zdrowego starzenia się.
Źródła:
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0890406524000471
- https://wiadomosci.radiozet.pl/Nauka/stulatkowie-podzielili-sie-swoimi-sekretami-przyswieca-im-wspolne-motto
