Przełomowe badania w Wielkiej Brytanii
Badania nad wykorzystaniem sztucznej inteligencji do przewidywania ryzyka zawału serca zostały przeprowadzone w pięciu szpitalach brytyjskich, w tym w Oksfordzie, Milton, Keynes, Leicester, Liverpool oraz Wolverhampton. Wykorzystano w nich model AI opracowany przez firmę Caristo Diagnostics, znany jako CaRi-Heart AI. Wyniki tych badań, opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Lancet, zostały określone jako przełomowe i „zmieniające zasady gry” (game changer).
Badania te skupiały się na pacjentach poddanych tomografii komputerowej naczyń krwionośnych (angio-TK), nieinwazyjnemu badaniu, które pozwala ocenić stan tętnic i żył w całym ciele. W kontekście zawału serca, szczególnie istotne jest badanie tętnic wieńcowych, które oplatają mięsień serca i zapewniają mu ukrwienie. Zawał serca jest bowiem najczęściej spowodowany zawężeniem lub zablokowaniem tych naczyń na skutek miażdżycy, czyli odkładania się płytek miażdżycowych. Tradycyjnie, angio-TK pozwalało wykryć u kogo postępuje choroba wieńcowa, co wymagało interwencji, na przykład leczenia farmakologicznego czy zmiany stylu życia.
Nowe możliwości diagnostyczne dzięki AI
Dotychczasowe metody diagnostyczne nie zawsze pozwalały dokładnie określić, którzy pacjenci są rzeczywiście zagrożeni zawałem serca, zwłaszcza w przypadkach, gdy miażdżyca była jeszcze w początkowym stadium i zmiany w ścianach naczyń były niewielkie. Brytyjscy specjaliści postanowili zbadać, czy nie istnieją inne, subtelniejsze oznaki ryzyka, takie jak stan zapalny w naczyniach wieńcowych, który może znacznie zwiększać ryzyko zawału serca.
Właśnie tutaj niezastąpiona okazała się sztuczna inteligencja. Model CaRi-Heart AI został zaprojektowany tak, aby analizować wyniki angio-TK i wykrywać niewidoczne dla ludzkiego oka procesy biologiczne, które mogą sprzyjać postępującemu zawężeniu lub blokadzie tętnic. Dzięki AI, po raz pierwszy możliwe jest zidentyfikowanie aktywnej choroby w naczyniach krwionośnych na długo przed jej pełnym rozwinięciem się.
Wyniki badań i ich znaczenie dla zdrowia publicznego
Badania, którymi objęto 40 tysięcy pacjentów, wykazały, że u osób ze stanem zapalnym w naczyniach wieńcowych ryzyko zawału serca oraz zgonu w ciągu najbliższych 10 lat jest od 20 do nawet 30 razy większe niż u osób bez takich zmian. Co więcej, wczesne wykrycie stanu zapalnego umożliwia zastosowanie odpowiedniego leczenia, które może znacząco zmniejszyć ryzyko zawału i śmierci.
Główny autor badania ORFAN (Oxford Disk Factor And Non-Invasive Imaging) podkreśla, że dotychczasowe metody oceny ryzyka zawału serca opierały się głównie na kalkulatorach ryzyka, które uwzględniają znane czynniki, takie jak palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, poziom cholesterolu we krwi, otyłość oraz cukrzycę. Sztuczna inteligencja oferuje nowy, znacznie bardziej precyzyjny sposób oceny ryzyka, identyfikując pacjentów z aktywną chorobą naczyń, zanim jeszcze stanie się ona klinicznie widoczna.
Perspektywy na przyszłość
Sztuczna inteligencja w diagnostyce zawału serca to nie tylko innowacja w zakresie kardiologii. Ta sama metoda jest obecnie testowana również w kontekście innych poważnych schorzeń, takich jak udar mózgu i cukrzyca. Technologia ta jest już oceniana w USA, a w Wielkiej Brytanii ma zostać wprowadzona do użytku klinicznego w ciągu kilku najbliższych miesięcy.
Źródła:
- https://www.pap.pl/aktualnosci/sztuczna-inteligencja-moze-wykryc-zagrozenie-zawalem-serca-nawet-z-10-letnim
