Kto starzeje się szybciej… zastanawiałyście się nad tym?

Kto starzeje się szybciej – mój research

Nie chciałam w tym temacie za bardzo poruszać osobistych odczuć, chciałam skupić się na badaniach i rzetelnych informacjach, by jak najlepiej przedstawić Wam, jak przebiegają procesy starzenia u kobiet i mężczyzn, bo nie są one identyczne. Ale muszę zrobić mały wstęp ze swoimi przemyśleniami 😀

Szukając dobrych źródeł do opracowania tematu, przejrzałam sporo artykułów i większość z nich zaczynała się negatywnym otwarciem dla kobiet. Na zasadzie „przykro nam, ale to kobiety przegrywają jeśli chodzi o starzenie się twarzy”, „na początek zła wiadomość dla kobiet”, „kobiety mają gorzej” i wszystkie treści oczywiście dotyczyły naszego wyglądu. Żaden artykuł nie rozpoczął się w przykry sposób dla panów. Po przeczytaniu, któregoś z rzędu takiego otwarcia, miałam szczerze dosyć i czułam się z tym coraz gorzej.

Tworząc Projekt Aging, razem z dziewczynami, miałyśmy wiele spostrzeżeń i jednym z nich było to, że w internecie jest mało pozytywnych treści przede wszystkim dla kobiet. I to przy moim researchu po raz kolejny się potwierdziło. Ale spokojnie, my to zmienimy, a Wy możecie do nas dołączyć!

Kto starzeje się szybciej – jak to z tym jest?

Wracając do właściwego tematu, spróbujmy odszukać odpowiedzi na pytanie „kto starzeje się szybciej?”, a nie jest ona taka oczywista, gdyż do rozważenia mamy kilka aspektów. Pewne jest to, że kobiety i mężczyźni starzeją się inaczej i inaczej starzeją się poszczególne części ciała. Dla ułatwienia podzielmy sobie to następująco:

• mózg,
• serce,
• płodność,
• układ szkieletowy,
• mięśnie,
• układ trawienny,
• skóra.

Jak widzicie trochę tego mamy do poruszenia i tutaj zaznaczę, że to takie minimum. Pamiętajcie też, że proces starzenia nie przebiega książkowo i dodatkowo zależny jest od wielu czynników.

Mózg a procesy starzenia

Mózg zaczyna starzeć się już po 25. roku życia, a w fazę kurczenia wchodzi po 40. roku życia, gdzie po 60 r.ż. mamy już do czynienia z istotnym jego zanikiem. U kobiet szybciej starzeje się hipokamp i płaty ciemieniowe, a u mężczyzn płaty czołowe i skroniowe. Czyli w pierwszej kolejności u pań zaczynają pojawiać się problemy z pamięcią, wzrokiem i językiem, a u panów z emocjami czy osobowością. Starzejący się mózg kobiet bardziej narażony jest na Alzheimera, a mężczyzn na Parkinsona.

• Zobacz koniecznie: Starzenie się mózgu – objawy. Co je przyspiesza?

Jak starzeje się serce u kobiet i mężczyzn?

Starzenie serca nie przebiega jednakowo u kobiet i mężczyzn, ale według badania NATPOL generalnie polskie serca są średnio starsze o 8-9 lat od naszego wieku metrykalnego. U kobiet serce ma wiek metrykalny do najpóźniej 44. roku życia, w wieku ok. 50 lat jego wiek wynosi 60-65 lat, ale od 60-tki zaczyna gwałtownie się starzeć. Efekt? Serce 70-letniej Polki ma… 95 lat!

Jak to wygląda u mężczyzn? Starzenie ma u nich charakter stopniowy i zaczyna się w wieku ok. 30 lat. Serce 35-latka ma 40 lat, 50-latka 60-65 lat (tak samo jak u kobiet), a 70-latka 80 lat.

Płodność a starzenie się organizmu

Jeśli jeszcze nie macie dosyć, a myślę, że warto mieć ogólne pojęcie, z czym przyszło nam się mierzyć, to teraz przyjrzyjmy się kwestii płodności. Okres maksymalnej płodności kobiety ma miejsce między 20. a 25. rokiem życia, natomiast znacząco się ona obniża po 37. roku życia. W przypadku mężczyzn objętość nasienia osiąga szczytowy poziom między 30. a 35. rokiem życia, natomiast znacząco zaczyna spadać po 55. roku życia.

Układ szkieletowy a wiek

Z wiekiem kości ulegają demineralizacji – masa i gęstość zaczynają spadać po ok. 40. roku życia u kobiet i po 45. roku życia u mężczyzn. Niekorzystne zmiany w kościach szybciej przebiegają u kobiet – przed menopauzą jest to spadek ok. 1% masy rocznie, natomiast po menopauzie może to być już 7-8% rocznie w ciągu pierwszych 5 lat. Efekt? Po 50. roku życia na złamanie kości narażonych jest 40% kobiet i tylko 13% mężczyzn. W przedziale wiekowym 50-59 lat tylko 39% kobiet ma zdrowe kości, a mężczyzn aż 65%.

Mięśnie a upływający czas

Proces starzenia jest mniej łaskawy dla mięśni kobiet – po 75. roku życia tracą one do 40% masy, natomiast mężczyzn do 25%. Warto tutaj też podkreślić, że mężczyźni zaczynają z wyższą masą mięśniową, więc ten spadek jest dla nich jeszcze mniej odczuwalny, ale za to ich mięśnie regenerują się wolniej niż u kobiet. W przypadku jednej i drugiej płci od ok. 70. roku życia dość drastycznie wzrasta poziom tkanki tłuszczowej i może wynieść do 45% (dla porównania w młodości jest to do 20%).

Układ trawienny a starzenie

Powoli kończąc porównania, przejdźmy jeszcze do układu trawiennego. Jak tutaj wygląda proces starzenia u kobiet i mężczyzn? U jednych i u drugich spowalnia perystaltyka jelit i zmniejsza się ilość enzymów trawiennych, przez co wolniej trawimy pokarm. U mężczyzn w przedziale wiekowym od 20 do 50 lat częściej występuje choroba wrzodowa, a także średnio 10 lat wcześniej niż kobiety zapadają na raka jelita grubego.

Jak starzeje się skóra u kobiet i mężczyzn?

To jest w ogóle temat na odrębny artykuł, ale tutaj poruszę go tylko w ramach porównawczych. Celowo też zostawiłam go na koniec, bo prawie wszystkie artykuły, z którymi miałam styczność, zaczynały się od skóry i zmarszczek, ja zrobiłam trochę na przekór 😀. No to przejdźmy do meritum, jak to jest ze starzeniem się skóry u kobiet i mężczyzn?

W procesach starzenia skóry dużym wsparciem dla mężczyzn jest testosteron, dzięki któremu ich skóra od kobiecej jest grubsza o ok. 25%. Dodatkowo skóra panów zawiera więcej kolagenu, elastyny i gruczołów łojowych (te wytwarzają sebum, chroniące przed m.in. promieniowaniem UV, bakteriami).

U kobiet starzenie skóry do pewnego momentu ma podobne tempo do starzenia się męskiej skóry. Punktem zwrotnym jest menopauza – to właśnie w tym okresie kobiety tracą nawet do 30% kolagenu przez pierwsze 5 lat jej trwania. Równolegle spada aktywność gruczołów łojowych i stopień naturalnej regeneracji. W rezultacie skóra kobiet staje się cieńsza, mniej jędrna i przesuszona, a tym samym staje się podatniejsza na występowanie zmarszczek.

To kto się w końcu szybciej starzeje?

Czytając powyższe treści, możecie mieć wrażenie, że szybciej starzeją się kobiety, ale nie jest to prawdą. Według badań fińskich naukowców z Uniwersytetu Helsińskiego i Uniwersytetu Jyväskylä mężczyźni są biologicznie starsi niż kobiety w tym samym wieku metrykalnym. Choć ta różnica zaczyna się zmniejszać – w latach 70. kobiety w Finlandii żyły o 10 lat dłużej, natomiast obecnie jest to już tylko 5 lat. A jak to wygląda w Polsce?

Według raportu GUS „Trwanie życia w 2022 roku” kobiety średnio dożywają do 81,1 roku życia, natomiast mężczyźni do 73 roku – różnica 8,1. Dla przykładu w 1990 roku kobiety dożywały 75,8 roku, a mężczyźni 66,2 – różnica 9,6. Czyli powiedzmy, że mężczyźni powoli doganiają kobiety. Ale nadal może Was zastanawiać, jak to jest możliwe, że kobiety żyją dłużej, skoro procesy starzenia u mężczyzn są mniej gwałtowne i panowie zaczynają z lepszej pozycji startowej? Jest to też temat na osobny artykuł, ale trzeba tu mocno podkreślić, że na starzenie mają wpływ też czynniki zewnętrzne takie jak styl życia, dieta, aktywność fizyczna, relacje społeczne i tak dalej. U mężczyzn często te elementy życia są zaniedbane, co znajduje swoje odzwierciedlenie w powyższych liczbach.

Źródła:

• https://www.klinikainvicta.pl/invictopedia/plodnosc-a-wiek/
• https://www.invimed.pl/blog/czy-wiek-mezczyzny-ma-znaczenie-w-osiagnieciu-ciazy
• https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/aktualnosci/75037,kobiety-sa-glownymi-ofiarami-zawalow
• https://podyplomie.pl/psychiatria/31094,starzejacy-sie-mozg-jak-sie-zmienia-w-procesach-otepiennych
• https://www.doz.pl/czytelnia/a14059-Kobiety_i_mezczyzni_starzeja_sie_inaczej/
• https://www.hellozdrowie.pl/artykul-kobiety-i-mezczyzni-starzeja-sie-inaczej/
• https://www.onet.pl/styl-zycia/onetzdrowie/kobiety-i-mezczyzni-starzeja-sie-inaczej-poznajcie-roznice-infografika/7yl43px,2b83378a
• https://academic.oup.com/biomedgerontology/article/77/9/1898/6424421?login=false#google_vignette