Kwas hialuronowy: co to jest? Działanie i właściwości

Kwas hialuronowy – co to jest?

Kwas hialuronowy to naturalnie występujący biopolimer, który jest obecny w naszym organizmie. Jest to rodzaj glikozaminoglikanu, czyli długiej cząsteczki cukrowej, która posiada wyjątkową zdolność wiązania i zatrzymywania wody – jedna cząsteczka kwasu hialuronowego może związać nawet do 1000 razy więcej wody, niż wynosi jej masa! To właśnie ta właściwość sprawia, że kwas hialuronowy jest kluczowy dla utrzymania nawilżenia i elastyczności skóry.

W organizmie kwas hialuronowy znajduje się przede wszystkim w skórze, stawach, oczach i tkance łącznej. W skórze występuje w przestrzeniach międzykomórkowych, gdzie pełni rolę „wypełniacza” i odpowiada za jej jędrność oraz elastyczność. Już po 25. roku życia naturalna produkcja kwasu hialuronowego w naszym organizmie maleje, co prowadzi do pojawiania się zmarszczek i utraty jędrności skóry.

Jakie są rodzaje kwasu hialuronowego?

Kwas hialuronowy występuje w kilku formach, które różnią się od siebie głównie wielkością cząsteczek i sposobem działania na skórę oraz organizm. Główne rodzaje kwasu hialuronowego to:

• Nieusieciowany kwas hialuronowy – ma formę mniej stabilną, co oznacza, że szybciej ulega rozkładowi w organizmie. Jest jednak bardzo skuteczny w nawilżaniu i rewitalizacji skóry, dzięki czemu jest często stosowany w mezoterapii igłowej oraz w produktach do codziennej pielęgnacji, takich jak kremy i sera. Jego głównym zadaniem jest dostarczanie intensywnego nawilżenia i poprawa ogólnej kondycji skóry. Dzieli się on na:
  • Wielkocząsteczkowy kwas hialuronowy (HMW) – jego masa cząsteczkowa wynosi między 1000 a 1400 kDa i jest to forma kwasu hialuronowego o dużych cząsteczkach, które działają przede wszystkim na powierzchni skóry. Tworzy na niej warstwę ochronną, która zapobiega utracie wilgoci i działa jak bariera ochronna. Wielkocząsteczkowy kwas hialuronowy jest doskonały do natychmiastowego nawilżenia i wygładzenia skóry, jednak jego działanie jest głównie powierzchniowe.
  • Małocząsteczkowy kwas hialuronowy (LMW) – jego masa cząsteczkowa wynosi między 5 a 20 kDa, ten typ kwasu hialuronowego ma mniejsze cząsteczki, które mogą przenikać głębiej w warstwy skóry. Dzięki temu zapewnia bardziej intensywne nawilżenie na poziomie komórkowym i długotrwałe efekty. Małocząsteczkowy kwas hialuronowy jest często stosowany w produktach do pielęgnacji skóry, które mają na celu poprawę jej elastyczności i jędrności.
  • Ultramałocząsteczkowy kwas hialuronowy (ULMW) – ten rodzaj kwasu hialuronowego ma jeszcze mniejsze cząsteczki niż małocząsteczkowy kwas hialuronowy – jego masa jest poniżej 10 kDa. Dzięki temu może przenikać głębiej w warstwy skóry, zapewniając nawilżenie na poziomie komórkowym i stymulując regenerację tkanek. Często wykorzystywany jest w zaawansowanych serum i kuracjach pielęgnacyjnych.
• Usieciowany kwas hialuronowy – ten rodzaj kwasu hialuronowego ma zmodyfikowaną strukturę, która pozwala na tworzenie stabilnych, trójwymiarowych sieci. Dzięki temu jest bardziej odporny na rozkład i dłużej utrzymuje się w organizmie. Usieciowany kwas hialuronowy jest powszechnie stosowany w medycynie estetycznej do wypełniania zmarszczek, modelowania konturów twarzy oraz zwiększania objętości w określonych obszarach, takich jak usta czy policzki.

Kwas hialuronowy w organizmie – działanie i właściwości

Kwas hialuronowy odgrywa bardzo ważną rolę w naszym organizmie, pełniąc wiele istotnych funkcji, które wpływają na zdrowie i wygląd skóry, stawów oraz innych tkanek. Jego właściwości i działanie są niezwykle wszechstronne:

• Nawilżenie skóry – kwas hialuronowy jest doskonałym humektantem, co oznacza, że przyciąga i wiąże wodę. Może związać nawet do 1000 razy więcej wody, niż wynosi jego masa, co sprawia, że skóra pozostaje nawilżona, jędrna i elastyczna. To właśnie odpowiednie nawilżenie jest najważniejsze dla zachowania młodzieńczego wyglądu skóry oraz zapobiegania jej przesuszeniu i łuszczeniu.
• Ochrona stawów – w stawach kwas hialuronowy działa jako środek “smarujący”, który zmniejsza tarcie między chrząstkami, co pozwala na płynne i bezbolesne ruchy. Jest również składnikiem mazi stawowej, która amortyzuje wstrząsy i chroni stawy przed uszkodzeniami. Dzięki temu pomaga w utrzymaniu zdrowia stawów, w ten sposób zapobiegając chorobom zwyrodnieniowym, takim jak osteoartroza.
• Gojenie ran – kwas hialuronowy przyspiesza procesy regeneracyjne w skórze i tkankach. Działa jako substancja wspomagająca migrację komórek, przyspiesza to zamykanie ran i regenerację uszkodzonych tkanek. Jego działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne również wspomaga proces gojenia, zmniejszając ryzyko infekcji i blizn.
• Wsparcie dla tkanek łącznych – kwas hialuronowy jest podstawowym składnikiem tkanki łącznej, która utrzymuje strukturalną integralność różnych tkanek w organizmie. W skórze, ścięgnach i więzadłach zapewnia wytrzymałość i elastyczność – jest to niezbędne do prawidłowego funkcjonowania tych tkanek.
• Nawilżenie oczu – w oczach kwas hialuronowy jest obecny w ciele szklistym i rogówce, gdzie pomaga utrzymać odpowiednie nawilżenie i chroni oczy przed podrażnieniami oraz infekcjami. Jest również stosowany w kroplach do oczu, które łagodzą suchość oczu i poprawiają komfort widzenia.

Kwas hialuronowy w skórze – jak działa?

Kwas hialuronowy to jeden z najważniejszych elementów w utrzymaniu zdrowia i wyglądu naszej skóry. Jego działanie można podzielić na kilka głównych aspektów:

• Nawilżenie – zapewnia skórze głębokie i długotrwałe nawilżenie. Nawilżona skóra jest bardziej elastyczna, jędrna i wygląda młodziej.
• Redukcja zmarszczek – pomaga wypełniać przestrzenie międzykomórkowe, dzięki czemu skóra staje się gładsza i mniej podatna na powstawanie zmarszczek.
• Wspomaganie procesów regeneracyjnych – wspomaga migrację komórek do miejsc uszkodzeń, przyspieszając regenerację skóry. Działa również przeciwzapalnie, co dodatkowo wspiera proces gojenia i zmniejsza ryzyko powstawania blizn.
• Poprawa bariery ochronnej skóry – dzięki tworzeniu na powierzchni skóry warstwy ochronnej, kwas hialuronowy zapobiega utracie wilgoci i chroni skórę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak zanieczyszczenia, promieniowanie UV i inne czynniki środowiskowe.
• Wzmacnianie struktury skóry – jest bardzo ważny dla utrzymania strukturalnej integralności skóry. Wspomaga syntezę kolagenu i elastyny, białek odpowiedzialnych za jej sprężystość i wytrzymałość. Regularne stosowanie kwasu hialuronowego może poprawić ogólną teksturę skóry, zwiększając jej jędrność i elastyczność.

Kwas hialuronowy w kosmetyce i medycynie estetycznej

Dzięki swojej wszechstronności kwas hialuronowy stał się nieodłącznym elementem wielu terapii estetycznych i kosmetycznych. Ale pamiętajcie, że jest również wykorzystywany w okulistyce, reumatologii, czy w chirurgii.

Kwas hialuronowy w kosmetyce

W kosmetyce kwas hialuronowy jest bardzo ceniony za swoje właściwości nawilżające i odmładzające. Znajduje zastosowanie w wielu produktach pielęgnacyjnych, takich jak:

• Kremy nawilżające – jest często dodawany do kremów, aby zapewnić głębokie nawilżenie skóry, poprawić jej elastyczność i zmniejszyć widoczność drobnych linii oraz zmarszczek.
• Serum – produkty te, zawierające wysokie stężenie kwasu hialuronowego, są stosowane w celu intensywnej regeneracji i nawilżenia skóry. Serum z kwasem hialuronowym często działa na głębsze warstwy skóry, dostarczając jej niezbędnych składników odżywczych.
• Maseczki – maseczki z kwasem hialuronowym zapewniają szybkie i intensywne nawilżenie, pozostawiając skórę miękką, gładką i promienną.
• Toniki i esencje – produkty te pomagają przygotować skórę do dalszych etapów pielęgnacji, dostarczając jej pierwszej dawki nawilżenia i poprawiając absorpcję kolejnych kosmetyków.

• Zobacz koniecznie: Kwas hialuronowy na twarz w domu – jak stosować?

Pod jakimi nazwami kwas hialuronowy występuje w kosmetykach?

W kosmetykach kwas hialuronowy może występować pod różnymi nazwami, w tym także w formie skrótów oraz w polskiej wersji językowej. Poniżej znajdziecie kilka najczęściej spotykanych nazw, pod którymi można znaleźć kwas hialuronowy w składzie produktów kosmetycznych, koniecznie tę wiedzę zabierzcie ze sobą 🙂:

• Hyaluronic Acid (HA) – to ogólna nazwa dla kwasu hialuronowego, która może obejmować różne formy, zarówno wielkocząsteczkowe, jak i małocząsteczkowe. Produkty oznaczone tą nazwą zazwyczaj oferują szerokie spektrum korzyści nawilżających i wypełniających.
• Hydrolyzed Hyaluronic Acid (HHA) – hydrolizowany kwas hialuronowy ma rozbite cząsteczki na mniejsze fragmenty, co umożliwia głębsze wnikanie w skórę i bardziej intensywne nawilżenie. Stosowany w zaawansowanych produktach do pielęgnacji skóry.
• Sodium Hyaluronate (SH) – hialuronian sodu ma mniejsze cząsteczki i lepszą zdolność do penetracji skóry. Często stosowany w serum, kremach i maseczkach ze względu na swoje właściwości nawilżające i regenerujące.
• Hydrolyzed Sodium Hyaluronate (HSH) – hydrolizowany hialuronian sodu, podobnie jak hydrolizowany kwas hialuronowy, ma rozbite cząsteczki na mniejsze fragmenty, co umożliwia głębszą penetrację skóry i bardziej intensywne nawilżenie. Stosowany jest w zaawansowanych produktach pielęgnacyjnych.
• Sodium Hyaluronate Crosspolymer (SHC) – pochodna kwasu hialuronowegoo o zmodyfikowanej strukturze, która tworzy bardziej stabilne sieci, zapewniając długotrwałe efekty nawilżające i wypełniające. Znajduje zastosowanie w zaawansowanych kosmetykach pielęgnacyjnych.
• Acetylated Hyaluronic Acid (AHA) – acetylowany hialuronian sodu to również zmodyfikowana forma kwasu hialuronowego, która ma zwiększoną stabilność i lepsze właściwości nawilżające. Spotykana w produktach przeznaczonych do intensywnej pielęgnacji i ochrony skóry.

Kwas hialuronowy w medycynie estetycznej

W medycynie estetycznej kwas hialuronowy jest wykorzystywany głównie w formie iniekcji, które pozwalają na precyzyjne wypełnianie i modelowanie różnych obszarów twarzy. Najczęstsze zastosowania obejmują:

• Wypełnianie zmarszczek – kwas hialuronowy jest stosowany do wygładzania zmarszczek i bruzd, takich jak zmarszczki marionetki, zmarszczki palacza czy zmarszczki na czole.
• Modelowanie konturów twarzy – iniekcje kwasu hialuronowego pozwalają na korekcję kształtu twarzy, np. podniesienie policzków, uwydatnienie podbródka czy poprawę konturu żuchwy.
• Powiększanie ust – kwas hialuronowy jest często używany do zwiększania objętości ust oraz poprawy ich kształtu.
• Rewitalizacja skóry – zabiegi z użyciem kwasu hialuronowego mogą również poprawiać ogólną kondycję skóry, zwiększając jej nawilżenie, elastyczność i blask.

Kwas hialuronowy – jak uzupełniać niedobór?

Jak już wiecie, kwas hialuronowy jest niezbędny dla utrzymania zdrowej, nawilżonej i jędrnej skóry. Z wiekiem naturalna produkcja kwasu hialuronowego w organizmie maleje, ale istnieje kilka skutecznych metod uzupełniania niedoborów kwasu hialuronowego.

1. Kosmetyki z kwasem hialuronowym

Produkty do pielęgnacji skóry zawierające kwas hialuronowy to jeden z najłatwiejszych sposobów na uzupełnienie jego niedoborów. Kremy, sera, maseczki i toniki z kwasem hialuronowym mogą dostarczać skórze intensywnego nawilżenia i wspomagać jej regenerację. Stosowanie tych produktów regularnie może pomóc w poprawie tekstury skóry, wygładzeniu zmarszczek oraz zwiększeniu jej elastyczności. Najlepsze efekty uzyskuje się, aplikując produkty z kwasem hialuronowym na oczyszczoną skórę, przed nałożeniem kremu nawilżającego.

2. Suplementacja kwasu hialuronowego

Doustna suplementacja kwasem hialuronowym to kolejny sposób na wspieranie jego poziomu w organizmie. Suplementy diety w formie kapsułek, tabletek lub płynów mogą pomóc poprawić nawilżenie skóry, wspierać zdrowie stawów oraz przyspieszać regenerację tkanek. Regularne przyjmowanie suplementów z kwasem hialuronowym może przynieść widoczne efekty w ciągu kilku tygodni.

3. Dieta wspomagająca produkcję kwasu hialuronowego

Odpowiednia dieta może również wspierać naturalną produkcję kwasu hialuronowego w organizmie. Do swojej diety warto włączyć m.in.:

• Buliony kostne – są bogate w kolagen i inne składniki wspomagające produkcję kwasu hialuronowego (koniecznie zobacz: Bulion kolagenowy – przepis).
• Soja i produkty sojowe – zawierają izoflawony, które mogą wspomagać produkcję kwasu hialuronowego.
• Warzywa liściaste – szpinak, jarmuż i inne zielone warzywa są bogate w magnez, który jest niezbędny do produkcji kwasu hialuronowego.
• Pomarańczowe i czerwone warzywa – marchew, papryka i dynia zawierają beta-karoten, który wspiera zdrowie skóry.

4. Zabiegi kosmetyczne z kwasem hialuronowym

Profesjonalne zabiegi iniekcyjne, takie jak mezoterapia, mogą dostarczyć skórze natychmiastowego nawilżenia i poprawy elastyczności. Tego typu zabiegi warto wykonywać w kilku seriach.

Kwas hialuronowy to wszechstronny składnik, który znajduje zastosowanie zarówno w kosmetyce, jak i medycynie estetycznej. Jego właściwości nawilżające, regeneracyjne i wypełniające sprawiają, że jest on niezastąpionym składnikiem w pielęgnacji skóry. Dzięki regularnemu stosowaniu produktów z kwasem hialuronowym możemy cieszyć się zdrową, jędrną i promienną skórą przez długie lata.

Źródła:

• “Hyaluronic acid: A key molecule in skin aging”, E. Papakonstantinou, M.Roth, G. Karakiulakis, 2012
• https://www.health.harvard.edu/blog/the-hype-on-hyaluronic-acid-2020012318653
• https://advanceddermatologymd.com/blog/the-science-behind-hyaluronic-acid
• https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/hyaluronic-acid
• https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22052267/
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8322246/
• https://my.clevelandclinic.org/health/articles/22915-hyaluronic-acid
• https://www.medicalnewstoday.com/articles/326385