Zmarszczki naszym wrogiem!
Nie da się ukryć, że współczesne społeczeństwo nie lubi zmarszczek, o czym większość z nas może codziennie się przekonać. Są one głównie utożsamiane ze starością, czyli czymś, do czego mamy negatywny stosunek i co za wszelką cenę chciałybyśmy ominąć.
Część z nas podejmuje walkę ze zmarszczkami, czasami tak bardzo intensywną, że zatraca się tylko na niej, często skupiając się na skutku, a nie na przyczynie… A za zmarszczki nie odpowiada tylko wiek czy genetyka, to także my mamy realny wpływ na ich występowanie czy tempo pojawiania.
Jak powstają zmarszczki? O tym musicie wiedzieć!
Zmarszczki, jak to się wielu osobom może wydawać, nie powstają tylko w związku ze starzeniem i jedyną szansą na ich „usunięcie” są działania anti-aging. Na ich pojawianie się ma wpływ wiele czynników, o których należy wiedzieć, bo tylko w ten sposób możemy skutecznie się nimi zajmować. A o tym, że do końca nie mamy pojęcia o powstawaniu zmarszczek, bardzo często przekonuję się na ulicy, gdzie spotykam np. kobiety po botoksie, ale „spalone” są na solarium. Jeśli nie wiecie, dlaczego jest to argument o braku odpowiedniej wiedzy, to tym bardziej przeczytajcie mój artykuł.
Co powoduje zmarszczki? Starzenie!
Cytując klasyka, zacznę od „oczywistych oczywistości”, czyli wpływ na powstawanie zmarszczek ma upływający czas i tutaj główną rolę odgrywają procesy starzenia. Wraz z wiekiem w naszej skórze zachodzą następujące zmiany:
- fibroblasty (komórki tkanki łącznej), znajdujące się w skórze właściwej produkują coraz mniejsze ilości włókien kolagenowych oraz elastynowych;
- zmniejsza się ilość wydzielanego sebum, które pełni funkcje ochronne;
- wolniej dzielą się komórki, co wydłuża cykl regeneracji;
- cieńszy staje się naskórek, a spłaszczeniu ulega granica między nim a skórą właściwą, przez co transport substancji odżywczych jest trudniejszy i dłuższy;
- zmniejsza się ilość glikozaminoglikanów (GAG), do której to grupy należy kwas hialuronowy;
- osłabieniu (w tym tracą swoją elastyczność) ulegają naczynia krwionośne, które z wiekiem stają się widoczne pod skórą;
- napięcie tracą mięśnie;
- zanikaniu ulega podściółka tłuszczowa;
- zwiększa się ilość enzymów, które rozkładają włókna kolagenowe i elastynowe;
- na skórze przez ekspozycję na promieniowanie UV powstają zmiany barwnikowe.
Wszystko to odbija się na naszej skórze, która z wiekiem traci nawilżenie, elastyczność, sprężystość, odżywienie, przez co staje się bardziej podatna na występowanie różnego rodzaju zmarszczek.
Zmarszczkami związanymi ze starzeniem są m.in. zmarszczki statyczne, zmarszczki grawitacyjne, czy zmarszczki atroficzne.
Do powstawania zmarszczek przyczynia się genetyka
To, w jakim tempie i kiedy zaczynają pojawiać się zmarszczki, zależne jest też od naszych genów. Pewnie część z Was zauważyła, że osoby, które niewiele robią ze swoją skórą, czasami wyglądają lepiej niż te osoby, które przykładają do tego dużą wagę. Tutaj właśnie kluczową rolę odgrywają geny – w procesie starzenia się skóry bierze ich udział aż 1500 i są odpowiedzialne za jego przebieg w ok. 20-30%.
Jak będzie przebiegać pojawianie się naszych zmarszczek, zależy od naszej… mamy. Rezultaty badań naukowców m.in. z Oregon Health & Science University opublikowane w “Nature” dowiodły, że DNA mitochondrialne jest przekazywane wyłącznie od matki.
Nie namawiam, ale jeśli Wasze mamy żyją, to być może warto przyjrzeć się ich zmarszczkom 😉
Zaburzenia i zmiany hormonalne powodują zmarszczki
Powstawanie zmarszczek jest wynikiem zmian hormonalnych zachodzących w naszym organizmie. Ważną rolę dla kondycji skóry odgrywają:
- estrogen, który utrzymuje nawilżenie skóry i stymuluje włókna kolagenowe i elastynowe;
- progesteron, odpowiedzialny za pobudzanie gruczołów łojowych, które wydzielają sebum chroniące skórę przed czynnikami zewnętrznymi;
- grupa męskich hormonów (androgeny) – od nich zależy grubość naskórka i owłosienie;
- melatonina – odpowiada za ochronę komórek i chroni przed promieniowaniem UV;
- hormon wzrostu (HGH) – wpływa on na gładkość i elastyczność skóry.
Problemy hormonalne mogą przytrafić się każdemu i to w każdym wieku. A część zaburzeń widocznych jest na skórze np. niedoczynność tarczycy, czy nadczynność nadnerczy prowadzi do przesuszania skóry, co jak wiecie (lub nie) wpływa na pojawianie się zmarszczek.
Jednak największy wpływ, w przypadku zaburzeń hormonalnych, na powstawanie zmarszczek ma menopauza. To w tym okresie nagle spada poziom estrogenu i progesteronu, co w efekcie prowadzi do utraty elastyczności, nawilżenia i pogłębia zmarszczki.
- Zobacz też: Hormony a starzenie się skóry. Jak wpływają?
Zmarszczki związane z naszą mimiką
Od czego jeszcze powstają zmarszczki? Otóż od tego, co wykonujemy nawet 15 000 razy dziennie(!), czyli od ciągłych i regularnych skurczów mięśni w danej okolicy. Każde zmarszczenie brwi, podniesienie czoła czy… uśmiech, powodują, że pracujemy sobie na zmarszczki. Ale wyobraźcie sobie życie bez mimiki? Jak wyrazić uczucia? No właśnie, nie da się, chociaż są osoby mniej lub bardziej ekspresyjne. Ja należę do tej drugiej grupy i w dodatku dużo się śmieję i uśmiecham – efekt jest widoczny w postaci bruzd nosowo-wargowych (tutaj też geny zadziałały 🙁) i zmarszczek pod oczami.
Zmarszczki mimiczne początkowe mają charakter dynamiczny – jeśli mięsień nie pracuje, to linii czy zagłębień nie widać. Jednak wraz z procesem starzenia utrwalają się one i stają się zmarszczkami statycznymi.
Powstawania zmarszczek a czynniki zewnętrzne
Procesy starzenia, wpływ genów, ruch mięśni czy zaburzenia hormonalne to nie jedyne czynniki, które wpływają na powstawanie zmarszczek i najczęściej są niezależne od nas. Nie możemy jednak zapominać, że my również przyczyniamy się do ich pojawiania.
Nierzadko nie zapewniamy naszemu organizmowi odpowiednich substancji odżywczych czy aktywności. Tego typu zmarszczki powstają na skutek m.in.:
- degradacji kolagenu i elastyny – wrogami tych dwóch białek są np.: promieniowanie UV, zanieczyszczenie środowiska, stres, palenie papierosów, zła dieta (w tym zbyt małe spożycie wody), niedobór snu;
- spadku ilości kwasu hialuronowego – jego rozkład przyspiesza niezdrowy tryb życia, używki (np. papierosy), promieniowanie UV;
- spadku melatoniny – związany jest z nieregularnym snem, brakiem aktywności fizycznej, niezdrowym trybem życia, używkami (np. alkohol), zbyt małej ekspozycji na słońce;
- niedostatku antyoksydantów i powstawania wolnych rodników – prowadzi do tego zła dieta i niewłaściwa suplementacja, stres;
- przesuszenia i niedożywienia skóry – wpływ na to ma nie tylko zła dieta, ale też brak lub niewłaściwa pielęgnacja skóry;
- szybkiej utraty niezbędnych mikroelementów i witamin – najczęściej spowodowane jest to restrykcyjną dietą odchudzającą;
- nieprawidłowej pozycji ciała w ciągu dnia – pochylanie głowy (np. tech neck), garbienie;
- odgniatania skóry w ciągu nocy – sprzyja temu spanie na brzuchu i boku.
Czy na powstawanie zmarszczek mamy wpływ?
Jeśli do tej pory myślałyście, że jedyny wpływ na zmarszczki, jaki macie, to regularne zabiegi anti-aging, to oczywiście już wiecie, że to nieprawda. Powstawanie zmarszczek jest zależne nie tylko od wieku oraz genetyki, ale także od nas samych. To my możemy albo spowolnić albo przyspieszyć ich pojawianie.
Na wstępie tekstu wspomniałam o kobietach, które z jednej strony korzystają z botoksu, a z drugiej intensywnie chodzą na solarium. Tego typu urządzenia wydzielają nawet 10-krotnie więcej promieniowania UV niż najbardziej słoneczny dzień! A po przeczytaniu tego artykułu wiecie już, że niszczy ono kolagen, elastynę i kwas hialuronowy, co powoduje… powstawanie zmarszczek!
Rozumiecie już teraz, dlaczego tak ważna jest świadomość tego, jak powstają zmarszczki i co się do tego przyczynia. Dzięki tej wiedzy możecie nie tylko podejmować działania, które przyniosą faktyczny skutek i opóźnią powstawanie zmarszczek, ale też nie będziecie sabotować swoich wysiłków.
Źródła:
https://ogen.pl/2020/10/06/podloze-genetyczne-zmarszczek/
https://www.news-medical.net/news/20230919/New-research-offers-insight-about-the-reason-mitochondria.aspx
https://www.medonet.pl/zdrowie,solarium—korzysci–wady–przeciwwskazania,artykul,1729051.html
https://www.vichy.pl/wersja-miedzynarodowa/laboratoria-vichy/zmarszczka-1cmp581.aspx
